سونوگرافی؛ شگفت انگیزترین دستگاه پزشکی در طول تاریخ - تور ایتالیا ارزان

به گزارش خبرنگار ، ؛ صوت نگاری، پژواک نگاری ، اکوگرافی یکی از روش های تشخیص بیماری در پزشکی محسوب می گردد که با امواج فراصوت کار می نماید و امروز میخواهد تا امروز به آنالیز و معرفی این دستگاه پزشکی بپردازد.

سونوگرافی فراصوتی یکی از روش های تشخیص بیماری در پزشکی محسوب می گردد که به این روش اکوگرافی، پژواک نگاری و صوت نگاری نیز گفته می گردد.

این روش بر مبنای امواج فراصوت و برای آنالیز بافت های زیرجلدی مانند عضلات، مفاصل، تاندون ها و اندام های داخلی بدن و ضایعات آن ها پی ریزی شده است.

سونوگرافی در حاملگی نیز کاربرد هایی وسیع دارد و از طرفی نیز امروزه سونوگرافی کاربرد های درمانی نیز دارد.

تاریخچه پیدایش سونوگرافی

در سال 1876 میلادی، فرانسیس گالتون برای اولین بار پی به وجود امواج فراصوت برد؛ در زمان جنگ جهانی اول کشور انگلستان برای یاری به جلوگیری از غرق شدن کشتی هایش توسط زیردریایی های کشورآلمان در اقیانوس اطلس شمالی دستگاه کشف نماینده زیردریایی ها به یاری امواج صوتی به نام سونار ابداع کرد.

این دستگاه امواج فراصوت فراوری می کرد که در پیدا کردن راستا کشتی ها استفاده می شد.

این تکنیک در زمان جنگ جهانی دوم تکمیل شد و بعد ها به طور گسترده ای در صنعت این کشور برای آشکار سازی شکاف ها در فلزات و سایر موارد مورد استفاده قرار می گرفت.

از کاربرد بخصوصی که انعکاس صوت در جنگ و صنعت داشت صوت یاب به علم پزشکی وارد شد و به یک وسیله تشخیصی بزرگ در علم پزشکی تبدیل شد.

نخستین دستگاه فراورینماینده امواج فراصوت در پزشکی، در سال 1937 میلادی توسط دوسیک اختراع شد و روی مغز انسان آزمایش شد.

عجیب ترین سرقت های صورت گرفته در تاریخ؛ از مغز تا چمن!

اگر چه فراصوت در ابتدا فقط برای تعیین کردن خط وسط مغز بود، اکنون به صورت یک روش تشخیصی و درمانی مهم درآمده و پیشرفت روز به روز انواع نسل های دستگاه های فراوری فراصوت، تحولات عظیمی در تشخیص و درمان در علم پزشکی بوجود آورده است.

اگرچه بر اساس آماری که در سال 2000 گرفته شده اولتراسوند بعلت هزینه پایین تر، ایمنی بیشتر، حمل و نقل آسان و امکان ارائه تصاویر زنده بیش ترین کاربرد را در مقایسه با سایر روش های تصویربرداری دارد، ولی بر اساس آمار به ترتیب سی. تی. اسکن (CT) و ام. آر. آی (MRI) و پس از آن تصویربرداری هسته ای به ویژه مقطع نگاری پوزیترون (PET) بیشترین کاربرد را دارند چراکه سامانه فراصوتی دارای محدودیت هایی نیز هست از جمله:

امواج فراصوت قابلیت عبور از استخوان را ندارند، همچنین از گاز و هوا نیز نمی توانند عبور نمایند و بازتاب پیدا می نمایند، بنابراین روش ایده آلی برای تصویربرداری از سینه، روده و معده نیست.

گاز های روده ای جلوی تصویربرداری از ساختمان های داخلی تر مثل پانکراس و آئورت را می گیرند دیگر اینکه امواج در بافت ها افت نموده و به عنوان مثال این مسئله تصویر برداری از قلب افراد چاق را با مشکل روبرو می نماید.

امواج فراصوت به شکلی از انرژی از امواج مکانیکی گفته می گردد که فرکانس آن ها بالاتر از حد شنوایی انسان باشد. گوش انسان قادر است امواج بین 20 هرتز تا 20000 هرتز را بشنود.

هر موج (شنوایی یا فراصوت) یک آشفتگی مکانیکی در یک محیط گاز، مایع یا جامد است که به بیرون از چشمه صوتی و با سرعتی یکنواخت و تعیین حرکت می نماید.

در حرکت یا گسیل موج مکانیکی، ماده منتقل نمی گردد، اگر ارتعاش ذرات در جهت عمود بر انتشار صوت باشد، موج عرضی است که بیشتر در جامدات رخ می دهد و در صورتی که ارتعاش در راستای انتشار امواج باشد، موج طولی است.

انتشار در بافت های بدن به صورت امواج طولی است.

از این رو در پزشکی با این گونه امواج (بالای 20٬000 هرتز) سر و کار داریم. در کاربرد های تصویر برداری پزشکی، امواج فراصوت در رنج فرکانسی 2 تا 20 مگاهرتز به کار گرفته می شوند.

فرکانس های بالاتر از این میزان کاربرد های تحقیقاتی و آزمایشگاهی دارند.

اساس کار سونوگرافی

دستگاه سونو شامل:

1. پروپ یا Sound
2. زاویه (کامپیوتر و اعداد و ارقام را داریم که می توان محاسباتی انجام داد و نماگیر را در نقاط مختلف Fix کرد و اندازه گیری کرد).
3. مانیتور: تصاویر منعکس شده از امواج صوتی را می توان در آن دید.

انواع پروپ

• پروپ خطی Liner
• پروپ آندوکاویند یا واژینال
• پروپ Pectorial

امروزه بیشتر پروپ Pectorial Liner استفاده می گردد که در تمام طول دوران بارداری استفاده می گردد.

پروپ واژینال به خصوص برای تشخیص زودتر در اوایل دوران بارداری استفاده می گردد، به طور مثال:

سونوگرافی جالب یک نوزاد مادرش را به اشتباه انداخت! +عکس

الف) در خونریزی های اوایل دوران بارداری (کسانی که سابقه ab و EP یا ab ناقص دارند)، ولی ساک حاملگی به نحوی است که نمی توان از پروپ ابدومینال نگاه کرد از پروپ واژینال استفاده می گردد که یک هفته جلوتر اگر ساک حاملگی وجود داشته باشد آن را ببینیم.

ب) ضمناً پروپ های واژینال در اواخر دوران بارداری نیز استفاده می گردد:

به طور مثال دیدن اسکار سزارین که در چه وضعیتی است، آیا خوب ترمیم شده است یا نه و و بخواهیم به طورکامل اسکار سزارین را از نزدیک ببینیم به کار می رود.

ج) پروپ واژینال در مواقعی که بخواهیم تشخیص زودرس مالفورماسیون ها را بدهیم به کار می رود به طور مثال: در آنانسفالی ها

در خصوص آنانسفالی ها حتماً جهت تایید آنانسفالی باید 3ـ2 سونوگرافیست ماهر نظر بدهند تا مورد قبول باشد که اگر اقدامات سقط درمانی مد نظر باشد هرچه زودتر انجام گردد.

اصول تکنیک دستگاه اولترا سونوگرافی

بر اساس امواج ماورای صوتی است که شنیدنی نیست، چون فرکانس بالا دارد پس تاکید می گردد که پروپ روی گوش جنین گذاشته نگردد که ممکن است روی گوش جنین آسیب برساند.

تعداد درخواست روتین سونوگرافی در طول دوران بارداری

2 بار کافیست، ولی اگر مادر LMP را نمی دانست یک سونو دیگر در سه ماهه اول دوران بارداری داده می گردد.

بیشتر از این موارد ممکن است عوارضی در نهایت روی جنین داشته باشد.

اساس کار سونوگرافی بر اساس انعکاس و انکسار است و یا به عبارتی Reflextion رفراکشن است.

اگر یک سری امواج از محیطی وارد محیط دیگر گردد در محل تلاقی دو سوم محیط به علت مقاومت صوتی متفاوت در این مرز یکسری منعکس و بیشتر منکسر می گردد.

امواج منعکس بر حسب یک سری فعل و انفعالات که انجام می دهد برمی گردند روی اکران و تصویری که ما روی اکران می بینیم در حقیقت بر پایه انعکاس امواج است به خاطر همین ما تاکید روی پر بودن مثانه در اوایل دوران بارداری داریم.

ضمناً ما یکسری از ژل استفاده می کنیم، چون یکسری حباب هوا مابین این دو محیط بوجود می آید پس مقاومت هوا نمی گذارد امواج منعکس گردد در نتیجه ژل زده می گردد تا انعکاس کامل باشد و تصاویر را ببینیم.

امواج دارای فرکانس هایی است.

فرکانسهائی که در امواج اولترا سونوگرافی استفاده می گردد بین 20ـ1 مگاهرتز است در نتیجه گوش ما این امواج را نمی شنود.

در سونوگرافی معمولاً 7ـ5/3 مگاهرتز استفاده می گردد و در داپلر تا 11 مگاهرتز استفاده می گردد.

بخصوص در شریان مغزی داپلر نمی گذاریم، چون فرکانس بالا ممکن است مغز را آسیب برساند.