خبرنگاران چرا مسکو از برجام حمایت می نماید؟ - تور ایتالیا ارزان

همراه دور زمین باشید و با تور روسیه از کاخ کرملین دیدن کنید و در شهرهای زیبای مسکو و سوچی گشتی بزنید و خاطرات زیبایی برای خود رقم بزنید.

مقام های روس چه در زمانی که آمریکا در برجام شرکت داشت در قالب گروه 1+5 و چه پس از خروج این کشور از برجام، از اردیبهشت ماه سال 97 به این طرف برای حفظ برجام در قالب گروه 1+4 کوشش و برنامه ریزی کردند.

در واقع در سال 2015 که برجام امضا شد، روسیه از پیشگامان برای تصویب قطعنامه ای برای تایید برجام بود و به این ترتیب قطعنامه 2231 شورای امنیت تصویب شد.

روسیه و چین دو کشوری بودند که در اجرای برجام بین کشورهای عضو گروه 1+5 و پس از خروج آمریکا از این توافق بین المللی، بیشترین همراهی را با جمهوری اسلامی ایران داشته اند.

از اظهارات مقامهای روس در پنج سال امضای برجام، می توان اهدافی را که روسها در حمایت از برجام و جلوگیری از فروپاشی آن به دلیل اقدامات غیرقانونی آمریکا ازجمله بازگرداندن تحریم های علیه ایران دنبال می کردند، شناخته و آن را برشمرد.

حفظ ثبات راهبردی و جلوگیری از برهم خوردن موازنه راهبردی ازسوی آمریکا

روسیه به شدت نگران کوشش های آمریکا برای استقرار تسلیحات تهاجمی راهبردی خود در نقاط مختلف دنیا است و بارها به واشنگتن در مورد پیامدهای استقرار موشک های دارای توانایی حمل کلاهک های هسته ای در نقاط جدید دنیا هشدار داده اند.

روسیه بویژه نگران استقرار اجزای سامانه پدافند موشکی آمریکا در لهستان و ژاپن است.

زیرا که با استقرار اجزای این سامانه در لهستان، بخش عمده مناطق اروپایی روسیه در تیررس موشک های آمریکا قرار می گیرد و با استقرار موشک های جدید آمریکا در ژاپن، خاور دور روسیه در تیررس قرار می گیرد.

برای این منظور روسها با آمریکا مذاکره می نمایند و تا به امروز چند دور مذاکرات روسیه و امریکا در مساله ثبات راهبردی بی حاصل بوده است.

روسیه بخوبی می داند که با فروپاشی و از بین رفتن برجام که امریکا برای آن کوشش می نماید کشورهای بیشتری بخاطر نگرانی از مقاصد آمریکا یا با دستاویز قرار دادن آن برای دستیابی به سلاح هسته ای کوشش می نمایند.

از این منظر روسها برجام را برای حفظ پیمان منع انتشار سلاح هسته ای یا ان پی تی بسیار مهم می دانند.

رئیس جمهوری روسیه ازجمله مقامهای روس است که بارها بر لزوم حفظ برجام و اجرای آن ازسوی همه شرکت نمایندگان ازجمله آمریکا (در دوره قبل از خروج از برجام) تاکید نموده است.

پوتین در یکی از گفت وگوهای تلویزیونی خود، با تاکید بر حمایت از برجام و لزوم اجرای کامل آن، بیان کرد: توافق هسته ای با ایران جلوگیری از انتشار سلاح هسته ای در منطقه را تضمین می نماید.

پوتین که در تیرماه 97 پس از نخستین ملاقات خود با دونالد ترامپ رئیس جمهوری با شبکه اول تلویزیون روسیه گفت وگو می کرد، درباره این مذاکرات اعلام نمود که در این ملاقات موضوع برجام مورد آنالیز قرار گرفته است.

پوتین توضیح داد: موضع روسیه درباره برنامه هسته ای ایران تغییری ننموده است و برجام را ابزاری برای جلوگیری از انتشار سلاح هسته ای از جمله در سطح منطقه ای می داند، ایران بیشترین بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی را داشته است.

پوتین با تاکید بر اهمیت برجام گفت: باعث تاسف است که این ابزار از دست برود.

لئونید ایواشف رئیس مرکز مطالعات مسایل ژئوپلیتیک روسیه نیز در مورد اهمیت برجام، گفت: ایران و جامعه دنیای با اجرای برجام یکی از پیچیده ترین مسایل 10 سال اخیر در عرصه بین المللی را حل کردند.

دیمیتری کونیوخوف معاون مرکز انرژی و امنیت روسیه و از کارشناسان مطرح این کشور در حوزه هسته ای معتقد است که برجام توانست همزمان با سرانجام دادن به بهانه های ضد ایرانی بعضی کشورهای منطقه از جمله توجیه برای ساخت سلاح اتمی، راهبرد ایران هراسی غرب را نیز در مقطعی ناکام کند.

به گفته این کارشناس روس، مهم ترین دستاورد دیگر برجام تقویت نظام ان.پی.تی و جلوگیری از گسترش سلاح هسته ای در عرصه بین المللی است و ایران با مشارکت در این طرح سهم بزرگی در حفظ امنیت دنیای ایفا کرد.

مقابله با یکجانبه گرایی آمریکا

باور عمومی در روسیه بر این است که آمریکا برای اعمال سلطه بر کشورهای دنیا و نظام تک قطبی دنیای مورد ادعایی آمریکا یکجانبه گرایی می نماید.

به عقیده روسها، آمریکا پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی باتوجه به اینکه هیچ رقیب ژئوپلیتیکی برای مقابله با این کشور در عرصه دنیای باقی نماند به یکجانبه گرایی روی آورد و سعی دارد در حل مسائل مهم دنیای فقط دیدگاههای خود را اعمال کند.

دولتمردان روس از این موضوع ناراحت هستند که مقامهای آمریکایی در هر مساله ای اعم از دنیای یا منطقه ای، فقط به منافع کشور خود توجه دارند و در بسیاری موارد دیدگاههای کشورهای دیگر حتی قدرت هایی همچون روسیه و چین را نادیده می گیرند.

سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه که بارها از رویکرد آمریکا در مورد برجام انتقاد نموده و آن را نشانه یکجانبه گرایی ترامپ در راس حکومت آمریکا در عرصه بین المللی دانسته است به تازگی از رفتار آمریکا در مساله خروج از برجام را بسیار نگران نماینده خواند.

ماریا زاخارووا در یک کنفرانس اینترنتی در کلوب دیپلماتیک مسکو در پاسخ به خبرنگاران به خروج آمریکا از قراردادهای بین المللی ازجمله برجام اشاره نمود و این اقدام را بسیار نگران نماینده خواند که منجر به هرج و مرج در عرصه مناسبات بین المللی به ویژه تامین ثبات راهبردی شده است.

زاخارووا توضیح داد که آمریکا بطور یکجانبه و غیرقانونی از برجام خارج شد.

به گفته وی در اجرای برجام هیچکس مقصر نبود و بنابراین هیچ دلیل و بهانه ای هم برای خروج آمریکا از آن وجود نداشت.

وی ادامه داد: دولت آمریکا درباره این توافق بین المللی گفت که این توافق دیگر برای آنان (آمریکا) سودمند نیست و این معامله را برای خود مناسب و شایسته نمی داند، این برای ما بسیار نگران نماینده بود.

سرگئی تسکوف عضو کمیسیون امور بین الملل شورای فدراسیون (مجلس سنای روسیه) با انتقاد از اعمال تحریم بر ایران از سوی آمریکا و یکجانبه گرایی واشنگتن در مورد برجام گفت: تحریم های یکجانبه و فشارهای دائمی آمریکا بر کشورهای مستقل تنها منجر به کنار گذاشتن واشنگتن از حل مسائل بین المللی توسط جامعه دنیای می گردد.

وی اضافه نمود: سیاست فشار که معمولا توسط واشنگتن بکار گرفته می گردد منجر به آن خواهد شد که جامعه دنیای همه مسائل کلیدی را بدون توجه به مواضع ایالات متحده حل و فصل کند.

تسکوف گفت: در عرصه بین المللی نوعی خستگی و ستوه از عدم انعطاف سیاست های آمریکا مشاهده می گردد و واشنگتن نشان می دهد که توانایی برای مذاکره ندارد.

وی درباره فشار آمریکا بر ایران گفت: ایران کشوری نیست که بتوان آن را مجبور به انجام کاری کرد بویژه اینکه تحت فشار تحریم های غیرقانونی قرار گیرد.

مقام پارلمانی روس اعلام نمود: تهران به دقت همه تعهدات برعهده گرفته را اجرا کرد اما چنین چیزی را در مورد آمریکا نمی توان گفت؛ واشنگتن به صورت غیرقانونی از معامله هسته ای (برجام) خارج شد.

برجام تنها نقطه اشتراک نظر روسیه و تروئیکای اروپایی در مقابل آمریکا

در سالهای اخیر بویژه پس از سرنگونی حکومت ولادیمیر یانوکوویچ در اوکراین که سیاست های نسبتا هوادار روسیه داشت و حکومت غربگرا در کییف بر سر کار آمد، روابط روسیه و کشورهای غربی ازجمله کشورهای اروپایی تیره شد.

اتحادیه اروپا همانند آمریکا چندین بسته تحریم های اقتصادی و اقتصادی در مورد روسیه وضع کرد و مسکو نیز به این تحریم ها با وضع تحریم خرید مواد غذایی و محصولات کشاورزی از اروپا پاسخ داد.

این وضع ادامه داشت تا اینکه پس از امضای برجام فرصتی برای همکاری روسیه با کشورهای اروپایی برای حفظ و اجرای این توافق بین المللی بدست آمد.

همکاری میان روسیه و تروییکای اروپایی شامل فرانسه، انگلیس و آلمان پس از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه سال 97 ابعاد گسترده تری داشت زیرا که این کشورها با تحریم های آمریکا علیه ایران و کارشکنی واشنگتن روبرو شدند و برای حفظ برجام اقدامات گسترده تری انجام دادند.

این اقدامات در کمیسیون مشترک برجام که از سوی اتحادیه اروپا مدیریت می گردد و هر از چند گاهی برای رسیدگی به مسائل پیش آمده در اجرای برجام نشست برگزار می نماید، هماهنگ می گردد.

روسیه در شورای امنیت نیز با تروییکای اروپایی برای حفظ برجام همکاری می نماید به گونه ای که این تعامل طرف های برجام به تازگی مانع از تمدید محدودیت تسلیحاتی ایران و شکست آمریکا در رای گیری برای پیش نویس قطعنامه ای در این زمینه در شورای امنیت شد.

البته گاهی اوقات هم روسیه از اقدامات تروییکای اروپایی انتقاد نموده است.

یکی از نمونه های این انتقاد مربوط به کوشش سه کشور اروپایی برای بکارگیری مکانیسم ماشه در مورد ایران بود که در پاسخ به کاهش تعهدات داوطلبانه ایران در برجام در ژانویه امسال صورت گرفت.

سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در یک نشست خبری با انتقاد از اقدام سه کشور اروپایی شامل فرانسه، المان و انگلیس برای راه اندازی مکانیسم ماشه، گفت: این شرایط نگران نماینده است، اوضاع پیرامون برجام سیر خطرناک پیدا نموده است.

نماینده دائمی روسیه در آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکید نمود: کشورهای اروپایی تحت فشار آمریکا، تعهدات خود در برجام را اجرا نکردند.

میخاییل اولیانوف در مطلبی در شبکه اجتماعی فیس بوک نوشت: گروه تروییکای اروپا علت کوشش برای راه اندازی اسنپ بک را نگرانی از کاهش تعهدات تهران در برجام می خوانند.

اولیانوف در ادامه مطلب خود با اشاره به غیرموجه بودن تصمیم سه کشور اروپایی درباره ساز و کار حل و فصل اختلافات درباره برجام و توجیه مقامهای اروپایی در مورد این اقدام خود نوشت: اما کشورهای اروپایی نخست تحت فشار آمریکا از اجرای تعهدات اقتصادی خود (در برابر ایران) خودداری کردند.

امکان میانجی گری میان ایران و کشورهای عربی و همسایه

روسیه امیدوار است که به وسیله برجام و اجرای آن می تواند زمینه را برای میانجی گری میان ایران و کشورهای عربی و همسایه فراهم کند.

در واقع برجام به حل و فصل تنش ها در منطقه یاری می نماید و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که دائما تحت تاثیر القائات واشنگتن و طرح ایران هراسی قرار دارند، امکان برای اطمینان یافتن از مقاصد صلح جویانه تهران را می یافتند.

مسکو به این تاثیر مثبت برجام اطمینان داشت و برای این منظور، یک سال پیش روسیه طرح امنیت خلیج فارس را پیشنهاد کرد.

روسیه مرداد ماه سال گذشته در نامه ای به شورای امنیت، این طرح را به این شورا و مجمع عمومی سازمان ملل ارائه کرد.

در این طرح بر قبول تعهدات متقابل، شفافیت در حوزه نظامی (گفت وگو در مورد دکترین های نظامی، جلسات منطقه ای وزرای دفاع، ایجاد خطوط داغ، تبادل اعلان های اولیه در مورد برگزاری رزمایش های نظامی و پرواز هوایی، تبادل ناظران، خارج ساختن دائمی گروه های فراملی، تبادل اطلاعات در مورد خرید تسلیحات و نیروهای مسلح) تاکید شده است.

کارشناسان روس بر این باورند که ایده ایجاد یک سیستم امنیتی در منطقه خلیج فارس می تواند نقش کلیدی در تحکیم فعالیت های سیاسی و دیپلماتیک در منطقه ایفا نماید.

دولت روسیه برای تحقق این ایده کوشش کرد و امیدوار بود که همه کشورهای منطقه خلیج فارس شامل ایران و کشورهای عربی این منطقه با مشارکت اعضای دائمی شورای امنیت و نیز سازمان های منطقه ای همچون اتحادیه عرب در پشت میز مذاکره می توانند مسائل را مطرح و برای حل و فصل آن اقدام نمایند.

میخاییل بوگدانف نماینده رئیس جمهوری روسیه در امور خاورمیانه و شمال آفریقا در این مورد اعلام نمود که کشورش خواستار برگزاری نشست شورای امنیت برای آنالیز اوضاع در منطقه خلیج فارس به منطقه جلوگیری از تشدید تنش ها در این منطقه است.

اما کوشش های آمریکا در یک سال اخیر که حول محور طرح سیاه نمایی ایران در منطقه بود، شانس چندانی را برای تحقق طرح امنیتی روسیه برای خلیج فارس که در واقع همراستا با طرح تنگه هرمز ایران پیشنهاد شده از حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران بود، باقی نگذاشت.

آمریکا در واقع برای سالانه دهها میلیارد دلار تسلیحات که به کشورهای منطقه می فروشد و تضمین حضور خود در منطقه خاورمیانه از هیچ کوششی فروگذار نیست و به همین دلیل از هر راهی برای ایجاد اختلاف میان ایران و همسایگانش بویژه در منطقه خلیج فارس خودداری نمی نماید

روسیه امیدوار به توسعه همکاری ها با ایران

مقامهای روس بارها بر عزم کشور خود برای گسترش همه جانبه همکاریها با ایران تاکید نموده اند و برجام زمینه برای تحقق این همکاریها را فراهم نموده بود.

سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه و مذاکره نماینده ارشد هسته ای روسیه در تازه ترین اظهارات خود درباره ایران، روز پنجشنبه بر عزم کشورش برای ادامه همکاری ها با ایران تاکید نمود و گفت که تهدیدهای امریکا به روسیه و چین در مورد پیامدهای همکاری با ایران بی اساس است.

ریابکوف در گفت وگو با ریانووستی گفت: هیچ گونه تهدیدی که ما همینک از واشنگتن می شنویم مبنی بر اینکه روسیه و چین باید در مورد پیامدها فکر نمایند و به شیوه این کشور بیان می گردد، نمی تواند موضع ما را تغییر دهد.

مذاکره نماینده ارشد هسته ای روسیه با بیان اینکه مسکو اقدامات آمریکا در مورد بازگرداندن تحریم های علیه ایران را محکوم می نماید، توضیح داد: تصمیمات واشنگتن شورای امنیت را وارد بحرانی جدی می نماید.

سرگئی میخییف رییس مرکز فناوری های سیاسی روسیه در این مورد معتقد است که مسکو و تهران می توانند با توسعه همکاری های اقتصادی خود که هنوز بطور کامل گسترش نیافته منافع زیادی را به دست آورند.

در دوره اجرای برجام پس از سال 2015 ایران و روسیه، کار ساخت بلوک های دوم و سوم نیروگاه هسته ای بوشهر را شروع کردند.

از طرح های انرژی می توان به ساخت نیروگاه برق حرارتی اشاره نمود و روسیه در چارچوب قرار داد امضا شده با جمهوری اسلامی ایران، چهار واحد نیروگاه بخار در بندرعباس با توان فراوری 1400 مگاوات می سازد.

روسیه همچنین در برقی کردن خط اهن مشکین شهر -تبریز مشارکت داشت و پروژه برقی کردن خطوط راه آهن بعضی مناطق شمال ایران با مشارکت روس ها نیز در دستور کار واقع شده است.

روسها همچنین امیدوار بودند که با اجرای برجام و لغو تحریم ها بتوانند هواپیماهای مسافربری توپولف-204 و سوپرجت-100 و ام.اس-21 به ایران بفروشد.

اجرای برجام همچنین دورنمای خوبی برای توسعه همکاریهای فنی-نظامی بین ایران و روسیه بوجود آورده بود و مقامهای دو کشور ابراز امیدواری نموده بودند که حجم مبادلات بازرگانی دو کشور در آینده به 10 میلیارد دلار در سال برسد.

این شاخص باتوجه به ایجاد محدوده تجاری آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا که روسیه عضو برجسته آن محسوب می گردد، قابل دسترس شده است.

در نهایت می توان گفت مسکو برای گسترش همکاریها با ایران امید فراوانی دارد و تهران نیز چنین عزمی را ازخود نشان می دهد و دو کشور در انتظار فراهم امدن شرایط برای گسترش ساختار همکاریها در عرصه های مختلف و توسعه همکاریها در عرصه بین المللی و منطقه ای هستند که همکاری در مشاخصه با تروریست ها در سوریه و عراق و مشارکت با ترکیه در این عرصه نمونه شاخص این تعامل محسوب می گردد.